رفلاکس معده در کودکان
آیا نگران دلیل استفراغ مکرر کودک خود هستید؟
به بیماری برگشت غذا پس از مدت کوتاهی بعد از تغذیه، از معده به مری، رفلاکس معده گویند.
با برترین پزشک همراه باشید تا دلایل و راه های درمان آن را بیشتر بشناسید!
رفلاکس معده یک بیماری مزمن (طولانی مدت) و اختلالی گوارشی است. اگر این اختلال در کودکان مکررا اتفاق می افتد، بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
چرا رفلاکس معده اتفاق می افتد؟
رفلاکس معده یکی از بیماری های شایع بین کودکان و نوزادان است و به دلیل عدم رشد کافی عضلات مری و معده رخ می دهد.
این بیماری با رشد کودک کاهش می یابد و در سن حدود سه ماهگی بر طرف می شود. اما، بایستی از ادامه این روند پس از این سن جلوگیری کرد.
بهتر است بدانید! مری لوله اتصال دهان به معده می باشد. دریچه انتهایی این لوله زمان ورود غذا به معده باز می شود و پس از آن بسته خواهد شد، تا از خروج مواد از معده جلوگیری کند.
عضله ها و حالت قرارگیری آنها نیز به شکلی است که مانع برگشت غذا به مری می شوند. در این بین، زمانیکه دریچه انتهایی مری در زمان نامناسبی باز یا شل شود، رفلاکس معده اتفاق می افتد.
مطالب مرتبط
علائم رفلاکس معده در نوزادان چیست؟
رفلاکس معده در نوزادان به دلیل درازکش شیر خوردن، رژیم غذایی مایع، حباب های هوا در معده و … بروز پیدا می کند.
در موارد نادر نیز، به دلیل التهاب معده و روده آلرژیک (عدم تحمل ماده غذایی خاص)، رفلاکس معده به روده، انسداد و باریک شدن مری و دیگر مسائل اینچنینی رخ می دهد.
از علائم رفلاکس معده در نوزادان عبارتست از:
- بی اشتها بودن
- استفراغ و حالت تهوع مکرر
- احساس خفگی
- عفونت در گوش
- بهانه گیری غذایی
- بوی بد دهان
- عفونت ریه
- کاهش وزن
- مشکل در بلع
- بی خوابی و بی قراری مکرر
علائم و علل رفلاکس معده در کودکان چیست؟
علت رفلاکس در کودکان، هنوز به صورت دقیق مشخص نشده است.
گاهی تغییر در زاویه تلاقی مری و معده، فشرده شدن فیبرهای دیافراگم، ضعیف بودن مادرزادی عضله تحتانی مری، ریشه های ژنتیکی، مصرف برخی داروها، دود غیر مستقیم سیگار میتوانند عواملی برای ایجاد این بیماری شوند.
بهتر است بدانید! علائم رفلاکس در کودکان نسبت به سن آنها متفاوت است.
علائم رفلاکس در سنین کم تا سن 6 سالگی عبارتست از:
- قی
- کاهش وزن
- حالت تهوع و استفراغ
- بوی بد دهان
- احساس درد هنگام بلعیدن
- فرسایش دندان ها
- سرفه مزمن
- گلو درد
- مشکلات تنفسی
اهمیت شناخت و درمان بیماری رفلاکس معده در کودکان چیست؟
متاسفانه شباهت علائم رفلاکس معده به سوءهاضمه، آنفولانزا و یا شکم درد میتواند تشخیص صحیح را برای والدین سخت کند.
نوزادان و کودکانی که دچار رفلاکس می شوند، بایستی ابتدا از طریق والدین و سپس توسط پزشک بررسی شوند.
اگر به درمان و یا تشخیص نیاز باشد، باید حتما به پزشک متخصص کودکان مراجعه شود.
درمان به موقع از عوارض جدی جلوگیری می کند.
- رفلاکس مداوم مشکلات زیر را ایجاد خواهد کرد:
- مشکلات تنفسی
- بیماری التهاب مری
- خونریزی در مری
- مشکلات بلع
- سوختگی مخاط مری با اسید معده
- عفونت ریه ها به دلیل ورود ترشحات معده به نای، برونشها و نسوج ریه
- کاهش وزن به دلیل نرسیدن مواد غذایی کافی به بدن
- سرفه های شبانه به دلیل ورود اسید معده به نای و نایچه های تنفسی
- بیقراری و بی خوابی های شبانه
- تنگی پیلور
برای رفلاکس معده کودکان، چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
متخصص اطفال پزشکانی هستند که در شرایط زیر باید به آن ها مراجعه شود:
- وزن کودک افزایش نمی یابد.
- مایع زرد رنگی در دهان تشکیل شود.
- از غذا خوردن اجتناب کند.
- خون در مدفوع کودک دیده شود.
- در تنفس مشکل داشته باشد.
- خون یا دانه های قهوه ای از دهان کودک خارج شود.
- و …
پزشک چگونه بیماری رفلاکس معده در کودکان را تشخیص می دهد؟
پزشک در ابتدا تمام علائمی را که والدین در کودک مشاهده کرده اند و سابقه بیماری و یا مصرف دارو را مورد بررسی قرار می دهد.
این علائم مرحله اول برای تشخیص این بیماری خواهد بود.
پس از این مرحله پزشک جهت بررسی هرچه بیشتر به مشاهده نتایج آزمایشاتی مانند سونوگرافی، اشعه ایکس، رادیوگرافی، آندوسکوپی، بررسی pH مری، اولتراسونیک، تست خون یا اوره نیاز خواهد داشت.
*بر اساس مشکل کودک آزمایش مربوطه درخواست می شود.
اولتراسونیک: برای تشخیص گرفتگی و انسداد در دریچه مابین معده و روده این تست گرفته می شود.
تست خون و توره: این آزمایشات برای بررسی دلایل احتمالی استفراغ و اضافه نشدن وزن ممکن است، انجام گیرد.
اشعه ایکس: عکس برداری از قسمت فوقانی دستگاه گوارش می تواند به پزشک کمک کند تا از تنگ بودن یا تنگ نبودن مری اطمینان پیدا کند.
بررسی pH مری: به وسیله یک لوله در مری پزشک می تواند میزان اسیدی بودن مری را مشخص کند.
آندوسکوپی: نوزاد یا کودک پس از بیهوشی آندوسکوپی فوقانی می شود.
درمان رفلاکس معده در کودکان چگونه است؟
برخی محدودیت های غذایی و تغییرات در مواد غذایی مصرفی کودک می تواند در گام اول، رفلاکس معده را از بین ببرد (این جمله به این معنا نیست که در درمان و مراجعه به پزشک کوتاهی کنید، تنها با مشورت با پزشک متخصص می توانید از حاد نبودن وضعیت کودک خود مطمئن شوید.).
- بالای تخت خواب کودک را در حدود 16 سانت بالاتر قرار دهید.
- حجم غذای کودک را کم، اما دفعات آن را می توانید زیاد کنید.
- دراز کشیدن تا 2 ساعت بعد غذا را ممنوع کنید.
- برای کم شدن وزن کودک خود (در صورت داشتن اضافه وزن)، در انجام دادن ورزش و فعالیت های بدنی او را تشویق کنید.
- از دادن غذاهای پر چرب، تند، گازدار، فست فود، شکلات و … پرهیز کنید.
- بلافاصله بعد از خوردن غذا فعالیت جسمی نداشته باشد.
- مراقب باشید کودک در معرض دود سیگار قرار نگیرد.
به طور کلی، درمان رفلاکس معده یا به صورت دارویی یا با استفاده از عمل جراحی است.
درمان به وسیله دارو:
امکان درمان شدن رفلاکس معده با داروها بسیار بالاست. در 80 درصد موارد، بدن کودکان نسبت به داروها واکنش خوبی نشان می دهد و از آسیب های جدی جلوگیری می کند.
داروهای مسدود کننده اسید یا آنتی اسید ها ممکن است توصیه شوند. تجویز داروهایی مانند مسدود کننده های اسید در مواردی که رفلاکس معده حاد نباشد، انجام نمی شود.
درمان به وسیله جراحی:
اگر مشکلات کودک با انجام دستورات پزشک بهتر نشود، پزشک عمل جراحی را پیشنهاد می دهد. به ندرت کودکان به این مرحله از درمان می رسند.
به این عمل، فوندوپلیکیشن می گویند. فوندوپلیکیشن در صورتی انجام می شود که اختلالاتی در رشد و تنفس کودک ایجاد شده باشد.
