قرص های ضدبارداری و عوارض آن
آیا قرص های ضدبارداری برای شما مناسب هستند؟
انتخاب روش کنترل بارداری تصمیمی شخصی می باشد و امروزه گزینه های بسیاری برای انتخاب وجود دارد؛ اما در عین حال، توجه به برخی نکات متناسب با وزن، سن، سابقه مصرف دارویی و به طور کلی شرایط بدنی می تواند در عملکرد بهتر و سلامتی جسمی بسیار تاثیرگذار باشد.
بهتر است بدانید! این روش تنها برای پیشگیری نمی باشد و گاه در مواردی جهت درمان مورد استفاده قرار می گیرد.
با برترین پزشک همراه باشید!
مشاوره و تماس با
بهترین دکتر و متخصص زنان زایمان در تهران
قرص ضدبارداری چیست؟
قرص های ضدبارداری، که به آنها پیشگیری از بارداری خوراکی نیز گفته می شود، داروهایی هستند که برای جلوگیری موثر از بارداری از طریق دهان مصرف می شود. از انواع این قرص های موجود در ایران می توان به تنسی، اچ دی، ال دی، دی ای و … اشاره داشت.
انواع قرص های ضدبارداری کدامند؟
قرص های ترکیبی
قرص های ترکیبی حاوی اشکال مصنوعی (ساخته دست انسان) هورمون های استروژن و پروژسترون هستند. اکثر قرص ها در هر چرخه فعال می باشند، به این معنی که حاوی هورمون هستند. قرص های باقیمانده غیر فعال می باشند، به این معنی که حاوی هورمون نیستند. چندین نوع قرص ترکیبی وجود دارد:
قرص های تک فاز: این داروها در چرخه های یک ماهه استفاده می شوند و هر قرص فعال، همان دوز هورمون را به فرد می دهد. در هفته آخر چرخه، قرص های غیر فعال (مکمل غذایی یا بدون هورمون) مصرف می شود و فرد پریود خواهد شد.
قرص های چند فازی: این داروها نیز در چرخه های یک ماهه استفاده می شوند و سطوح مختلف هورمون ها را در طول چرخه تأمین می کنند. در هفته آخر چرخه، قرص های غیر فعال مصرف می شود و فرد پریود خواهد شد.
قرص های طولانی کننده چرخه قاعدگی: این داروها معمولاً در چرخه های 13 هفته ای استفاده می شوند. شما عزیزان 12 هفته قرص فعال مصرف می کنید و در هفته آخر چرخه، قرص های غیر فعال مصرف خواهید کرد و پریود می شوید. در نتیجه، شما فقط سه تا چهار بار در سال پریود خواهید شد.
قرص های فقط حاوی پروژستین
قرص های فقط حاوی پروژستین دارای پروژستین بدون استروژن هستند. به این نوع قرص ها مینی پیل (شیردهی) نیز گفته می شود. قرص های فقط حاوی پروژستین ممکن است برای خانم هایی که به دلایل سلامتی یا دلایل دیگر نمی توانند استروژن مصرف کنند، انتخاب مناسبی باشد. لازم به ذکر است همه قرص های مینی پیل چرخه فعال هستند و هیچ قرص غیرفعالی وجود ندارد.
تصمیم گیری در مورد نوع قرص ضدبارداری
هریک از این قرص ها برای تمامی بانوان به طور یکسان مناسب نمی باشد. پس توصیه می شود حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت شود. عواملی که می توانند بر انتخاب فرد تأثیرگذار باشند، عبارتند از:
- علائم قاعدگی
- دوره شیردهی
- سلامت قلب و عروق
- برخی بیماری های مزمن
- سوابق دارویی
عملکرد قرص های ضدبارداری چگونه است؟
قرص های ترکیبی به دو صورت عمل می کنند. اول، آنها از تخمک گذاری بدن جلوگیری می کنند. این بدان معناست که تخمدان های فرد هر ماه یک تخمک آزاد نخواهد کرد. ثانیاً، این قرص ها باعث ضخیم شدن مخاط دهانه رحم در بدن می شوند. این مخاط مایع اطراف دهانه رحم است که به اسپرم کمک می کند تا به رحم برسد تا در نهایت بتواند تخمک را بارور کند. مخاط غلیظ به جلوگیری از رسیدن اسپرم به رحم کمک می کند.
قرص های فقط حاوی پروژستین نیز به چند روش مختلف عمل می کنند. آنها عمدتا با ضخیم کردن مخاط دهانه رحم و نازک شدن آندومتر اثر خود را برجای می گذارند. آندومتر لایه داخلی رحم است که در آن تخمک بعد از لقاح کاشته می شود.
اگر این پوشش نازک تر باشد، کاشت تخمک در آن سخت تر خواهد شد و در این حالت از پیشرفت حاملگی جلوگیری می شود. علاوه بر این، قرص های فقط حاوی پروژسترون ممکن است از تخمک گذاری نیز جلوگیری کنند.
چگونه از قرص های ضدبارداری استفاده می شود؟
قرص های ترکیبی در انواع مختلف وجود دارد. این قرص ها شامل بسته های ماهانه هستند که چرخه های 21 روزه، 24 روزه یا 28 روزه را دنبال می کنند. رژیم های تمدید کننده می توانند چرخه های 91 روزه را نیز دنبال کنند.
برای همه این دوره ها، نیاز است که فرد هر روز یک قرص را در همان ساعت از روز مصرف نماید. معمولا شروع دارو از ابتدای دوره قاعدگی مصرف می شود. از طرف دیگر، قرص های حاوی پروژستین تنها در بسته های 28 تایی وجود دارند. مانند قرص های ترکیبی، هر روز یک قرص مصرف می شود.
توجه! برای مصرف صحیح قرص های ضدبارداری حتما باید با پزشک خود مشورت نمایید، زیرا تجویز این دارو بر اساس سن و شرایط بیمار متفاوت خواهد بود؛ در غیر اینصورت، ممکن است عوارض جبران ناپذیری دامنگیر فرد شود.
مضرات و عوارض قرص های ضدبارداری چیست؟
باید بدانید! قرص های ضدبارداری در برابر عفونت های مقاربتی محافظت نمی کند. برای اطمینان از محافظت در برابر این عفونت ها، باید علاوه بر قرص روزانه از کاندوم نیز استفاده شود.
همچنین، باید به یاد داشته باشید که قرص خود را هر روز مصرف کنید و اطمینان حاصل نمایید که همیشه یک بسته جدید آماده دارید. اگر قرصی را فراموش کنید یا بعد از اتمام چرخه، شروع استفاده از بسته جدید را به تأخیر بیاندازید، احتمال بارداری افزایش می یابد.
در حالی که قرص های ضدبارداری برای اکثر بانوان بی خطر است، اما دارای عوارض و خطرات جانبی می باشد. هر بانویی نسبت به هورمون های موجود در قرص های ضدبارداری ممکن است واکنش متفاوتی نشان دهد. برخی از عوارض جانبی به شرح زیر می باشد:
- کاهش میل جنسی
- حالت تهوع
- خونریزی یا لک بین دوره های قاعدگی
- بالا رفتن حساسیت سینه
اگر این عوارض جانبی پیش بیاید، احتمالاً بعد از چند ماه استفاده از قرص، بهبود می یابد. اگر بهبود نیافتند، با پزشک خود مشورت نمایید. پزشک ممکن است به فرد پیشنهاد استفاده از نوع دیگری از قرص های ضدبارداری را نماید.
بهتر است بدانید! خطر جدی استفاده از قرص های ضدبارداری، به ویژه قرص های ترکیبی، افزایش خطر لخته شدن خون است. این مسئله می تواند منجر به:
- ترومبوز ورید عمقی
- حمله قلبی
- سکته
- آمبولی ریه
به طور کلی، خطر لخته شدن خون در استفاده از هر نوع قرص ضدبارداری کم می باشد. با این حال، احتمال خطر لخته شدن برای بانوانی در شرایط زیر ممکن است، وجود داشته باشد:
- دارای اضافه وزن بسیار
- فشار خون بالا
- افرادی که به مدت طولانی در رختخواب هستند.
اگر هر یک از این عوامل در رابطه با شما عزیزان نیز صدق می کند، حتما با پزشک خود در مورد خطرات استفاده از قرص ضدبارداری صحبت کنید.